اسید بن عمرواسید بن عمرو از متولیان کعبه در روزگار جاهلیت بود. ۱ - پیشینهاسید بن عمرو بن تمیم، از اشراف قبیله بنی تمیم بود که نسبش با هشت واسطه به عدنان، جد بیستم پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌رسید.درباره او، جز این که در روزگار جاهلیت تولیت خانه خدا را بر عهده داشته، سخنی نیامده است. گفته‌اند: وی پس از مرگ پدرش عمرو که متولی کعبه بود، مقام تولیت خانه خدا را بر عهده گرفت. [۳]
شفاء الغرام، محمد فاسی، ج۲، ص۵۳.
گویا تولیت اسید تا هنگام مرگش که زمان آن دانسته نیست، ادامه داشته است. پس از او خاندان مضر که بزرگ خود را از دست داده بودند، ابوخفاد اسدی را برای تولیت کعبه پیشنهاد کردند و او به این منصب گمارده شد. [۴]
شفاء الغرام، محمد فاسی، ج۲، ص۵۳.
تبار اسید از فرزندانش جروه، عمرو، نمیر، حارث و عقیل ادامه یافتو آنان با هویت بنو اسید بن عمرو شناخته شدند. آن‌ها متولی بتی به نام شمس بودند که آن را هند بن ابی هاله از همین تیره در دوران پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم شکست. [۶]
الاصنام، ابن کلبی، ص۷۰.
۲ - عهده داری ولایت موسم و افاضهبه گزارش یعقوبی، در پی اتفاق نظر عرب در وا گذاری ولایت موسم و افاضه (فرمان کوچ حاجیان از عرفات به مشعر الحرام ) به بنی تمیم، پس از آن که چند تن از ایشان عهده دار این منصب بودند، نواده اسید، معاویة بن شریف، این منصب را به عهده گرفت.فرزند او مخاشن بن معاویه نیز از داوران عرب بود. [۹]
تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۵۸.
ابن حبیب بغدادی ، از نوادگان او، معاویه و صلصل بن اوس را از کسانی دانسته که ولایت موسم و داوری شعر بازار عکاظ را هم زمان بر عهده داشته‌اند.از تبار او، ابوهاله نباش بن زراره است که شوهر حضرت خدیجه (س) بود.از همین تبار است حارث پسر ابوهاله که پس از مسلمان شدن در مکه و اظهار آن، در ستیز با برخی مشرکان در مسجدالحرام ، زیر رکن یمانی کشته شد.همچنین اوس بن حجر که از شاعران عرب روزگار جاهلیت بوده [۱۴]
تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۲۶۳.
و حنظلة بن ربیع، از کاتبان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نیز از همین نسل هستند.۳ - فهرست منابعالاصنام: ابن الکلبی (م. ۲۰۴ق.) ، به کوشش احمد زکی، تهران، ۱۳۶۴ش؛ انساب الاشراف: البلاذری (م. ۲۷۹ق.) ، به کوشش زکار و زرکلی، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق؛ الانساب: عبدالکریم السمعانی (م. ۵۶۲ق.) ، به کوشش عبدالرحمن، حیدرآباد، دائرة المعارف العثمانیه، ۱۳۸۲ق؛ البدایة و النهایه: ابن کثیر (م. ۷۷۴ق.) ، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق؛ تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک): الطبری (م. ۳۱۰ق.) ، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی؛ تاریخ الیعقوبی: احمد بن یعقوب (م. ۲۹۲ق.) ، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۵ق؛ جمهرة انساب العرب: ابن حزم (م. ۴۵۶ق.) ، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه؛ شفاء الغرام: محمد الفاسی (م. ۸۳۲ق.) ، به کوشش مصطفی محمد، مکه، النهضة الحدیثه، ۱۹۹۹م؛ المحبر: ابن حبیب (م. ۲۴۵ق.) ، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده؛ معجم البلدان: یاقوت الحموی (م. ۶۲۶ق.) ، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م؛ معجم قبائل العرب: عمر کحاله، بیروت، الرساله، ۱۴۰۵ق. ۴ - پانویس
۵ - منبعحوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله«اسید بن عمرو». |